Mantar Hastalıkları Tanı ve Tedavisi

İçindekiler

Mantar Hastalıkları Tanı ve Tedavisi

Mantar hastalıkları (Mikozlar), cilt, saç, tırnak veya mukozal bölgelerde ortaya çıkan, mantarların neden olduğu enfeksiyonlardır. Farklı mantar türleri bu hastalıklara yol açabilir. Mantar enfeksiyonları bulaşıcıdır ve özellikle sıcak, nemli ortamlarda yaygındır. Bağışıklık sistemi zayıflamış bireylerde enfeksiyon daha şiddetli olabilir.

Mantar Hastalıklarının Türleri ve Nedenleri

Tinea (Dermatofitozlar)

Tinea Capitis: Saçlı deride mantar enfeksiyonu.
Tinea Pedis (Ayak Mantarı): Sporcular arasında yaygın olan ayak enfeksiyonu.
Tinea Corporis: Vücudun farklı bölgelerinde halkalar şeklinde lezyonlarla seyreder.
Tinea Cruris: Kasık bölgesinde görülür, özellikle terleme ve nemli ortamlar tetikleyicidir.
Tinea Unguium (Onikomikoz): Tırnak mantarı.

Kandidiyazis (Candida Enfeksiyonları)

Oral Kandidiyazis: Ağız içi ve dilde beyaz lezyonlarla ortaya çıkar.
Genital Kandidiyazis: Kadınlarda vajinal mantar enfeksiyonu, erkeklerde penis üzerinde kızarıklık yapar.
Cilt Kandidiyazisi: Cilt kıvrımlarında ortaya çıkar.Pityriasis Versicolor (Malassezia Enfeksiyonu)

Pityriasis Versicolor (Malassezia Enfeksiyonu)

Ciltte beyaz veya kahverengi lekeler oluşturur ve genellikle sırt, göğüs ve omuzlarda görülür.

Aspergillozis ve Kriptokokkozis

Bağışıklığı baskılanmış bireylerde ciddi enfeksiyonlara yol açar (örneğin, HIV hastalarında veya organ nakli sonrası).

Belirtiler

Kaşıntı: En yaygın belirtidir, özellikle ayak ve kasık mantarında.
Kızarıklık ve Pullanma: Enfekte bölgelerde ciltte kuruluk ve pullanma görülebilir.
Ciltte Halka Şeklinde Lezyonlar: Tinea corporis gibi enfeksiyonlarda yaygındır.
Tırnak Kalınlaşması ve Sararma: Onikomikozis durumunda tırnaklarda şekil bozukluğu ve renk değişikliği olur.
Beyaz Lezyonlar: Ağız içi ve dilde beyaz plaklarla karakterizedir.
Yanma ve Sızı: Genital mantar enfeksiyonlarında rahatsızlık ve akıntı olabilir.

Tanı Yöntemleri

Klinik Muayene: Dermatolog enfekte bölgenin yapısını ve belirtileri değerlendirir.
Mantar Kültürü: Cilt veya tırnaktan örnek alınıp mantarın türü belirlenir.
Wood’s Lambası: UV ışığı altında mantar enfeksiyonlarının gözlemlenmesi için kullanılır.
Mikroskobik İnceleme: Deriden alınan kazıntıların KOH testi ile mikroskop altında incelenmesi.
Kan Testleri: Derin mikozlar ve sistemik mantar enfeksiyonlarının tespitinde kullanılır.

Tedavi Yöntemleri

1. Topikal Tedaviler (Krem ve Merhemler)

Ketokonazol, Terbinafin, Klotrimazol İçeren Kremler: Cilt ve ayak mantarlarında yaygın olarak kullanılır.
Mikonazol ve Nystatin: Oral ve genital kandidiyazis tedavisinde tercih edilir.
Salisilik Asit: Pullanmayı azaltmak için kullanılır.

2. Ağız Yoluyla Antifungal İlaçlar

Terbinafin ve İtrakonazol: Tırnak mantarı ve saçlı deri enfeksiyonlarında etkilidir.
Flukonazol: Vajinal mantar enfeksiyonları ve derin mantar enfeksiyonları için kullanılır.

3. Şampuanlar